Dziś adwokat zajmujący się sprawami cywilnymi wyjaśni kwestie związanie z dowodem z opinii biegłego sądowego w sprawach cywilnych. Opinie biegłych są bardzo częstym środkiem dowodowym, od najpowszechniejszych wycen rzeczoznawców w sprawach o podział majątku wspólnego, o zachowek, poprzez opinie w sprawach rodzinnych, sprawach z zakresu prawa autorskiego, wypadków drogowych czy skomplikowanych procesach dotyczących błędów medycznych.
ADWOKAT WARSZAWA - INICJATYWA DOWODOWA
Sąd może dopuścić dowód z opinii biegłego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Inicjatywa dowodowa leży po stronie stron postępowania. Jedynie w wyjątkowych przypadkach sąd może dopuścić dowód z opinii biegłego z urzędu. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 5.09.2008 r., sygn. akt I CSK 117/08, Legalis nr 150532 dopuszczenie przez sąd dowodu z urzędu może być uzasadnione w sytuacji wysokiego uprawdopodobnienia zasadności dochodzonego powództwa, gdy jednak w ocenie sądu stanowcze ustalenie spornego faktu istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy wymaga przeprowadzenia dodatkowego dowodu z opinii biegłego, niewskazanego przez stronę, a przedstawione przez stronę dowody dla wykazania spornego faktu nie zostały uznane przez sąd za niewiarygodne.
W zależności od rodzaju opinii, sąd może udostępnić biegłemu akta sprawy i przedmiot oględzin poprzedzających wydanie opinii.
FORMA I TREŚĆ OPINII
Przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie zawierają szczegółowych przepisów dotyczących tego jak powinna wyglądać opinia biegłego. Jedynie w art. 285 §1 k.p.c. wskazano, że opinia powinna zawierać uzasadnienie. Owo uzasadnienie powinno być sformułowane w sposób przystępny i zrozumiały również dla laików w dziedzinie będącej przedmiotem opinii. Istnieją przepisy szczególne regulujące kwestie treści i formy opinii, np. przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami dotyczące wyceny rzeczoznawców majątkowych. Istnieją także szczegółowe rozporządzenia, np. Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie wyceny nieruchomości.
Odpisy opinii sąd doręcza stronom postępowania w celu sformułowania wobec opinii ewentualnych zarzutów i wniosków dowodowych. Stanowi to niezwykle ważny etap sprawy sądowej, ponieważ często opinia jest głównym dowodem w sprawie. Tak dzieje się np. w sprawach o ustanowienie służebności, o podział majątku wspólnego, gdy np. wyceniana nieruchomość jest głównym składnikiem majątku wspólnego.
KONTROLA FACHOWOŚCI OPINII BIEGŁEGO
Sądowa kontrola opinii biegłego sprowadza się do oceny czy dowód z opinii biegłego ze względu na swoją treść, zakres, poziom merytoryczny, przyjętą przez biegłego metodologię, kompletność odniesienia się do zgromadzonego materiału dowodowego i zastosowanie na jego podstawie założenia, jest dowodem przydatnym do rozstrzygnięcia sprawy. Jeśli opinia wymaga uzupełnienia lub wyjaśnienia sąd może zażądać ustnego lub pisemnego uzupełnienia opinii lub jej wyjaśnienia. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z opinii dalszych biegłych, gdy zachodzi taka potrzeba, w szczególności gdy przeprowadzona opinia zawiera istotne luki, jest nieprzekonująca, niekompletna, pomija lub wadliwie przedstawia istotne okoliczności, jest niejasna, nienależycie uzasadniona czy nieweryfikowalna (Zob. dr hab. K. Flaga-Gieruszyńska, prof. dr hab. Andrzej Zieliński, Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz, wyd. 12, 2024; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28.02.2023 r., II USKP 36/22, Legalis nr 2931680).
Bardzo ważna w toku kontroli opinii biegłego w sprawie cywilnej jest inicjatywa stron. Istotne jest podniesienie zasadnych zarzutów wobec opinii nierzetelnej, niespełniającej kryteriów fachowości, jasności i pełności. Kontrola dokonywana przez sąd i strony ma charakter bardziej formalny i ukierunkowana jest na prześledzenie toku myślenia biegłego pod kątem logiki, zasad doświadczenia życiowego i w świetle zebranego materiału dowodowego. Natomiast w celu podjęcia polemiki merytorycznej z opinią biegłego, warto zasięgnąć prywatnej ekspertyzy. Owa ekspertyza nie będzie posiadała waloru opinii biegłego sądowego, ale będzie przez sąd uznana za dowód wzmacniający i dostarczający wiadomości fachowych wspierających stronę.
KOSZTY OPINII
Koszty sporządzenia opinii w trakcie trwania sprawy sądowej strony ponoszą w formie zaliczek na wynagrodzenie biegłego. Całkowity koszt jest rozliczany w wyroku rozstrzygającym postępowanie na zasadach ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Z uwagi na złożoność problematyki związanej z opiniami biegłych oraz ich istotnego wpływu opinii biegłego na wynik sprawy, warto skorzystać z pomocy doświadczonego adwokata. Nasz adwokat z kancelarii w Warszawie specjalizuje się w sprawach cywilnych, w szczególności o podział majątku wspólnego, spadkowych, o zachowek, rodzinnych, a także z prawa autorskiego. Adwokat Warszawa.
"Adwokat nie jest od tego, żeby klienta osądzać. Naszym zadaniem jest mu pomagać"
Strona www stworzona w kreatorze WebWave
e-mail:
barbarablachucka.adwokatura@wp.pl
ul. Smulikowskiego 11/5
00-348 Warszawa