Zdarza się całkiem często, że spadkodawca chce powołać do spadku osoby spoza kręgu spadkobierców ustawowych i w związku z tym sporządza testament z ich pominięciem albo jeszcze za życia dokonuje darowizn wyczerpujących cały spadek. Po stronie osób, które dziedziczyłyby po spadkodawcy na mocy ustawy, a zatem tych pominiętych spadkobierców, powstaje wówczas możliwość zrekompensowania sobie braku udziału w spadku. Pojawia się bowiem możliwość wystąpienia z roszczeniem o zachowek. I dziś właśnie parę słów o zachowku.
Zachowek jest uprawnieniem przysługującym określonemu kręgowi osób bliskich spadkodawcy. Celem zachowku jest uniknięcie pokrzywdzenia spadkobierców ustawowych, osób teoretycznie najbliższych spadkodawcy, których ten nie uwzględnił w testamencie. Adwokat z naszej kancelarii w Warszawie wyjaśni szczegóły dotyczące instytucji zachowku.
ZACHOWEK – KRĄG UPRAWNIONYCH
Zachowek przysługuje zstępnym, rodzicom oraz małżonkowi spadkodawcy. Należny im zachowek wynosi połowę tego, co dziedziczyliby na podstawie ustawy, a jeśli uprawnionym do zachowku jest małoletni albo trwale niezdolny do pracy – 2/3 udziału spadkowego. Tak obliczony udział to tzw. substrat zachowku, a zatem wszystko co spadkobierca odziedziczyłby, gdyby nie było testamentu lub darowizn. Warto podkreślić, że w kręgu osób uprawnionych do zachowku nie ma rodzeństwa spadkodawcy.
Zachowek nie przysługuje osobom wydziedziczonym przez spadkodawcę w testamencie. Przesłanki wydziedziczenia wskazuje kodeks cywilny i są to przypadki, gdy spadkobierca uporczywie i wbrew woli spadkodawcy postępuje w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego; dopuścił się względem spadkodawcy albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci; uporczywie nie dopełnia wobec spadkodawcy obowiązków rodzinnych.
Każda z uprawnionych do zachowku osób może wnieść pozew o zachowek przeciwko spadkobiercy testamentowemu lub osoby na rzecz której spadkodawca ustanowił zapis windykacyjny. W drugiej kolejności, jeśli uprawniony nie może uzyskać zachowku od wskazanych wyżej osób, zachowku można żądać od osoby obdarowanej przez spadkodawcę.
ADWOKAT WARSZAWA SPADEK - ZACHOWEK – JAK GO OBLICZYĆ?
Aby obliczyć substrat zachowku (udział spadkowy należny osobie ubiegającej się o zachowek) należy najpierw obliczyć wartość spadku, na którą składają się aktywa i pasywa. Spadek zatem musi zostać pomniejszony o długi. Następnie do wartości spadku dolicza się darowizny dokonane przez spadkodawcę za życia oraz zapisy windykacyjne. Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się natomiast wartości zapisów zwykłych i poleceń. Przy obliczaniu zachowku dolicza się do spadku fundusz założycielski fundacji rodzinnej wniesiony przez spadkodawcę w przypadku, gdy fundacja rodzinna nie jest ustanowiona w testamencie.
Są również darowizny, które nie podlegają zaliczeniu przy określaniu substratu zachowku. Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku drobnych darowizn, zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych, ani dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku. Należy zatem pamiętać, iż darowizny na rzecz spadkobierców albo uprawnionych do zachowku zawsze podlegają zaliczeniu, bez względu na czas ich dokonania.
Przy obliczaniu zachowku należnego zstępnemu nie dolicza się do spadku darowizn uczynionych przez spadkodawcę w czasie, gdy nie miał zstępnych. Nie dotyczy to przypadku, gdy darowizna została dokonana na mniej niż trzysta dni przed urodzeniem się zstępnego. Przy obliczaniu zachowku należnego małżonkowi nie dolicza się darowizn, które spadkodawca uczynił przed zawarciem małżeństwa.
Należy pamiętać, że roszczenie o zachowek przedawnia się z upływem 5 lat od otwarcia spadku lub ,w przypadku istnienia testamentu, 5 lat od dnia ogłoszenia testamentu.
W przypadku pytań w kwestii dochodzenia swojego uprawnienia do zachowku zapraszamy na konsultację z naszym adwokatem od spraw spadkowych. Adwokat z naszej kancelarii działa na terenie Warszawy i okolic. Nasza kancelaria posiada bogate doświadczenie w prowadzeniu spraw o zachowek, dział spadku i podział majątku. Specjalizujemy się w sprawach spadkowych i rodzinnych.
"Adwokat nie jest od tego, żeby klienta osądzać. Naszym zadaniem jest mu pomagać"
Strona www stworzona w kreatorze WebWave
e-mail:
barbarablachucka.adwokatura@wp.pl
ul. Smulikowskiego 11/5
00-348 Warszawa